• خانی
• ۱۴۰۰/۰۳/۲۹ ۱۳:۰۸:۲۲
• ۳۶۶

ماهی کیلکا یکی از مهم‌ترین انواع ماهی‌های اختصاصی دریای مازندران می‌باشد. ماهی کیلکا با جثه‌ی بسیار کوچک (به طول متوسط 7 تا 10سانتی‌متر و وزن 7 تا 10 گرم) سرشار از پروتئین، ویتامین و کلسیم می‌باشد

هضم چربی ماهی‌ کیلکا، سریع و از نظر اسیدهای چرب غیر اشباع و به خصوص اُمگا-3 غنی می‌باشد. از این رو پزشکان و متخصصین تغذیه، اهمیت مصرف ماهی را در رژیم غذایی توصیه می‌کنند. اما مانند سایر چربی‌های غیراشباع زود اکسیده شده و طعم نامطبوعی پیدا می‌کنند. ماهی‌ها غنی از ویتامین‌های مختلف می‌باشند. چربی ماهی منبع ویتامین A و D بوده و قبل از به وجود آمدن مولتی ویتامین به کودکان تجویز می‌شد.

تاکنون سه گونه ماهی کیلکا در دریای خزر گزارش شده است:

ماهی کیلکا انچووی

ماهی کیلکا چشم درشت

ماهی کیلکا معمولی

ارزش غذایی ماهی کیلکا:

 ماهی با داشتن پروتئین با کیفیت بالا، چربی‌های سهل‌الهضم و غنی از ویتامین محلول در چربی و انواع مواد معدنی یکی از جایگاه‌های بسیار با اهمیت را در میان فرآورده‌هایی حیوانی مانند گوشت قرمز گوشت طیور، تخم‌مرغ و شیر به خود اختصاص داده است.

از نظر تغذیه‌ای پروتئین‌های ماهی درجه‌ی هضم بالایی داشته و کیفیت آن‌ها با توجه به اسیدهای آمینه‌ی ضروری برابر با گوشت قرمز می‌باشد؛ در نتیجه مهم‌ترین نقش ماهی در تمام کشورهای ماهی خیز برطرف کردن نیازهای پروتئینی می‌باشد.

میزان ویتامین B ماهی نسبتاً زیاد است و گوشت ماهی‌های دریا منبع خوب و مهمی از نظر مواد معدنی و ید محسوب می‌شوند.

کنسرو ماهی‌های استخوان‌دار مانند ساردین و ماهی کیلکا منابع عالی کلسیم و فسفر هستند، زیرا این گونه ماهی‌ها همراه استخوان کنسرو شده صرف می‌شوند.

ماهی کیلکا در طول روز به صورت گله متراکم یافت می‌شود و با تاریک شدن هوا پراکنده می‌گردند. فرمانده‌ی کشتی قبل از تاریک شدن هوا با استفاده از دستگاه ماهی یاب عملیات تعقیب گله‌های ماهی کیلکا را انجام می‌دهد. از آن جایی که ماهی کیلکا در عمق معینی زندگی کرده و به ندرت از این عمق تجاوز می‌کند؛ در نتیجه برای صید آن‌ها لامپ الکتریکی باید مستقیماً در عمقی قرار بگیرد که ماهیان در آن عمق به سر می‌برند. ماهیان به دنبال لامپ حرکت می‌کنند و توسط تورهای قیفی مانند به دام می‌افتند. به طور معمول میزان صید در هر نوبت بین 200تا 300 کیلوگرم می‌باشد. ماهی کیلکا علی‌رغم جثه‌ی کوچک خود، از نظر ارزش و ترکیب مواد غذایی در ردیف مابقی ماهی‌ها و حتی در بعضی از موارد نسبت به گوشت قرمز دارای مزیت و برتری بیشتری می‌باشد.

ترکیب ماهی کیلکا نیز همانند سایر ماهی‌ها از آب، پروتئین، چربی و مواد معدنی تشکیل شده که به صورت مختصر توضیح داده می‌شود:

آب: در ترکیب کیلکا میزان آب حدود 75- 73 درصد وزن ماهی را تشکیل می‌دهد.

پروتئین: از نقطه نظر ارزش غذایی، پروتئین عمده‌ترین قسمت بافت‌های ماهی‌ می‌باشد. ضریب جذب پروتئین ماهی در بدن انسان بالا و برابر 96 درصد می‌باشد.

چربی: نوسان چربی در گونه و فصول مختلف سال به مراتب بیشتر از سایر مواد تشکیل دهنده‌ی ماهی‌های دیگر می‌باشد و درصد آن در ماهی کیلکا 2/8 است. هضم چربی ماهی کیلکا سریع و از نظر اسیدهای چرب غیراشباع غنی می‌باشد.

ویتامین‌ها: ماهی کیلکا منبع عمده‌ای از ویتامین‌های مورد نیاز انسان را در بردارد و سرشار از ویتامین‌های A ، B ، E ، D و K می‌باشد.